Translate

Τρίτη 21 Απριλίου 2015

Μνήμες... Ο ποιητής Αλέξανδρος Παναγούλης


Ο Αλέξανδρος Παναγούλης υπήρξε το σύμβολο του αντιδικτατορικού αγώνα στην Ελλάδα, κατά την επταετία 1967-1974. Το πρόσωπό του εκφράζει όλους εκείνους του αγωνιστές που βασανίστηκαν και δολοφονήθηκαν στα σκοτεινά μπουντρούμια της ΕΣΑ και στα ξερονήσια της εξορίας. Η στάση του κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων του, η θαρραλέα του πράξη να αποπειραθεί να δολοφονήσει την κεφαλή των τυράννων της χούντας, αλλά και ο η προσπάθειά του, μετά την πτώση της δικτατορίας, να αποκαλύψει ονόματα πολιτικών που συνεργάστηκαν με το καθεστώς της 21ης Απριλίου ενέπνευσε και συνεχίζει να εμπνέει όλους όσους αγωνίζονται για την ελευθερία, την αληθινή δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα.
  Εκτός από ένας ενεργός άνθρωπος που με τον τρόπο ζωής του χάραξε νέα μονοπάτια στους αγωνιστικούς παλμούς των καταπιεσμένων, ο Αλέξανδρος Παναγούλης, αποκάλυψε και μια άλλη πτυχή της πολυσχιδούς προσωπικότητάς του. Αυτήν της ευαισθησίας του καλλιτέχνη. Μέσα από τις φυλακές και τα κελιά των βασανιστηρίων, στα διαλείμματα από τον ανελέητο
ξυλοδαρμό και άλλων ευφάνταστων τρόπων που εφεύρισκαν τα κτηνώδη ένστικτα των αρχιβασανιστών της ΕΣΑ να τον λυγίσουν σωματικά και ψυχικά, ο Παναγούλης έγραφε ποιήματα. Τα έγραφε στους τοίχους των κελιών, σε κουρελόχαρτα χρησιμοποιώντας για μελάνι, πολύ συχνά, το ίδιο του το αίμα.
  Το 1972 κι ενώ είναι ακόμα στη φυλακή, όσο ποιήματα κατάφερε να τα δώσει σε δικούς του ανθρώπους εκδίδονται σε μια συλλογή στο Παλέρμο με τίτλο: «Άλλοι θα ακολουθήσουν. Ποίηση και ντοκουμέντα από τις φυλακές του Μπογιατίου». Τα ποιήματα είναι στα Ιταλικά και τον πρόλογο θα κάνει μεταξύ άλλων και ο Ιταλός σκηνοθέτης Πάολο Παζολίνι. Η συλλογή θα βραβευτεί τον επόμενο χρόνο με το διεθνές λογοτεχνικό βραβείο Βιαρέτζιο. Μετά την απελευθέρωσή του εκδοθούν ποιήματά του στα ελληνικά και άλλη μια συλλογή στα Ιταλικά με τίτλο: «Μέσα από φυλακή σας γράφω στην Ελλάδα».

  Παρακάτω παραθέτουμε τρία χαρακτηριστικά ποιήματα του Αλέξανδρου Παναγούλη που καταδεικνύουν πως ακόμα και στην πιο ακραία κατάσταση, ένας άνθρωπος μπορεί να βρει την έκφρασή του στην τέχνη. Γιατί όταν μιας διώχνουνε τα πράγματα, η τέχνη γίνεται το καταφύγιο που φθονούμε. 

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΟΥ
Ένα σπιρτόξυλο για πέννα
αίμα στο πάτωμα χυμένο για μελάνι
το ξεχασμένο περιτύλιγμα της γάζας για χαρτί
Μα τι να γράψω;
Τη Διεύθυνσή μου ίσως προφτάσω
Παράξενο και πήζει το μελάνι
Μεσ' από φυλακή σας γράφω
στην Ελλάδα

ΚΟΙΝΟΙ ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΜΑΣ
Πώς να βρεθώ κοντά στους Βάσκους;
Στους Κούρδους πώς να δείξω την αγάπη μου;
Στη Νότια Αφρική, στη Ροδεσία πώς να τρέξω;
Στους Νέγρους πώς να πω πως βρίσκομαι κοντά τους;
Στην Ινδοκίνα πώς να φτάσω;
Της Βεγγάλης το Λαό πώς ν' αγκαλιάσω;
Την πολεμίστρα μου ν' αφήσω δε μπορώ
Μ' ας ξέρουνε πως τους εχθρούς τους 
κι εμείς εδώ τους πολεμάμε
Κοινοί οι εχθροί μας
Δικοί τους και δικοί μας

ΟΙ ΦΥΛΑΚΕΣ
Ψυχή φυλακισμένη στο κορμί
Κορμί φυλακισμένο στη ζωή
Ζωή φυλακισμένη μεσ' στο Χρόνο
Πνεύμα π' απ' όποια φυλακή κι αν βγει
σε φυλακή πάλι θα πέσει
Κι είναι μονάχα το κορμί π' αγάπησε τη φυλακή του
Πώς να μην έρθει ο θάνατος λοιπόν;

Άκης Παρισιάδης






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου