Translate

Κυριακή 10 Μαΐου 2015

«Ιωάννα Ασσάνη: Καμπυλότητες – Curvatures» του Εμμανουήλ Μαυρομμάτη ΕκτύπωσηEmail

Η εργασία της Ιωάννας Ασσάνη τα τελευταία χρόνια ακολούθησε ένα σύστημα ανάλυσης των εικόνων επάνω στις οποίες εργαζόταν η καλλιτέχνις, σε άλλες επιμέρους εικόνες που τις συνιστούσαν και που προέκυπταν διαδοχικά από το εσωτερικό τους. Από αυτές, με τη σειρά τους και της καθεμίας, ανέλυε την εικόνα σε επόμενες επιμέρους εικόνες, εκ νέου από το εσωτερικό τους κ.ο.κ. Έτσι προέκυπτε μια πολυπλοκότητα προς δύο κατευθύνσεις: Η μία ήταν ότι οι εικόνες παρέπεμπαν σε εικόνες μέσα από ένα κεντρομόλο σύστημα, του οποίου η προοπτική ανοιγόταν προς τις εκάστοτε συνιστώσες των εικόνων και προς τις επόμενες, τις αναδυόμενες συνιστώσες τους. Ήταν συνεπώς ένα σύστημα κλειστό. Η άλλη ήταν ότι το σύστημα, αναφερόμενο από εικόνες σε εικόνες και αυτές επίσης σε εικόνες, απέκλειε την παρεμβολή μιας εξωτερικής συνθήκης που δεν θα υπαγόταν στις προηγούμενες και τις εμπεριεχόμενες εσωτερικές αναδύσεις εικόνων, με αποτέλεσμα να αποκλείεται ο χώρος και το σύστημα να είναι επίπεδο.

Η επιπεδότητα είναι η κατεξοχήν ιδεολογία της Ασσάνη, δηλαδή η αντίληψη ότι ο καλλιτέχνης δεν απασχολείται με τη σύγκριση του φαινομένου που προσλαμβάνει με εκείνο που δεν είναι αυτό όπως προϋποθέτει η κλασική αντίληψη της παραγωγής ομοιότητας (και της προοπτικής), αλλά αντίθετα, απασχολείται με τη λογική της προέλευσης: πώς αυτό προέκυψε από εκείνο; Αυτή η λογική είναι το έργο, δηλαδή η αντίληψη ότι ο καλλιτέχνης βαδίζει σε έναν δρόμο του οποίου αποκαλύπτονται τα διαδοχικά επόμενα στάδια, που έχουν όμως ήδη προβλεφθεί και είναι ήδη εκεί, ώστε να είναι υποχρεωμένος να τα ανακαλύψει. Αυτή η εσωτερικότητα του έργου, το κλειστό του σύστημα, η αναγκαστική του ελευθερία, ήταν για την Ασσάνη η πρόκληση να ερευνήσει, σε ένα επόμενο στάδιο, όχι πλέον τη σύγκριση της ομοιότητας και τηςπαραπομπής, αλλά τη διαφορετικότητα ως προς το άλλο – ως προς εκείνο που δεν είναι η ίδια η εικόνα. Πώς θα μπορούσε, για παράδειγμα, να λειτουργήσει η επιπεδότητα ως προς την πλήρη της αντίθεση, δηλαδή τονχώρο και το βάθος του χώρου; Πώς θα μπορούσε να συμφιλιωθεί η πραγματική πρόσληψη ενός τρισδιάστατου κόσμου από ένα σφαιρικό μάτι, με τη φωτογραφική του ή τη ζωγραφική του αποτύπωση σε μια επίπεδη επιφάνεια, που εννοεί ότι τον αντικαθιστά ή ότι είναι έστω το πιστό του αποτύπωμα (ή, ηομοιότητα);

Αυτό το εύλογο ερώτημα της Ασσάνη ήταν και το κίνητρο για μια μικρή εφεύρεση στην εργασία της, να αντικαταστήσει την προοπτική πρόβλεψη που εκπέμπει από το βλέμμα (από το μάτι) ένα πεδίο σε μορφή γωνίας (χωνιού), το οποίο σαρώνει και προσλαμβάνει το τοπίο του κόσμου απέναντι, από την αντανάκλαση της σάρωσης της ίδιας ως ήδη καμπύλης (η σφαιρικότητα του ματιού) σε μια επίσης καμπύλη επιφάνεια που θα είναι και η πιο ακριβής αποτύπωσή της. Οι δύο καμπύλες, αντικριστές, επιφάνειες καταλήγουν (και ενώνονται στο μάτι), αλλά δεν ξεκινούν από το μάτι, αποκλίνουν από το μάτι, γιατί η καλλιτέχνις δεν μας δείχνει τι (κάθε φορά) βλέπουμε, αλλά τον μηχανισμό της πρόσληψης. Αυτή η παράσταση του μηχανισμού εννοεί τις δύο πλευρές ανάμεσα στις οποίες κινείται η καμπύλη της πρόσληψης (το καμπυλοειδές χωνί) και μας παραπέμπει έμμεσα στον άξονα του κόσμου που περιέγραψε ο Maurice Merleau-Ponty στην μεταθανάτια έκδοση, Το ορατό και το αόρατο[1]: βαδίζουμε προς το βάθος του κόσμου, ο οποίος δεν είναι απέναντι, αλλά αποκαλύπτεται προοδευτικά (αναδύεται) στα πλαϊνά μας καθώς τον διασχίζουμε και αυτή η πρόσληψη δεν είναι η γεωμετρική, η προοπτική πρόσληψη. Στη φωτογραφική (και εννοεί επίσης: στη ζωγραφική) πρόσληψη, τα κοντινά αντικείμενα αποδίδονται πιο μεγάλα και τα μακρινά πιο μικρά από όσο προσλαμβάνονται στην πραγματικότητα. Αυτή η ανασύσταση του μηχανισμού στην εργασία της Ιωάννας Ασσάνη έχει το ενδιαφέρον ότι μεταθέτει από τη λεπτομέρεια της ζωγραφικής (το εκάστοτε διαφορετικό αντικείμενο), στη μέθοδο της εγκατάστασης της ζωγραφικής και από την μέθοδο εγκατάστασης, στην παραδειγματική (και στηνυλοποιημένηανασύσταση της μεθόδου. Η καλλιτέχνις έχει κατασκευάσει μια μηχανή που παράγει χώρο και αυτός (σε αντίθεση προς την εικονογραφική και την εικονική παράσταση του χώρου) εντοπίζεται στο πεδίο ανάμεσα στις δύο πλαϊνές και αντικριστές προσλήψεις του: την καμπυλοειδή πρόσληψη του χώρου και τηνκαμπυλοειδή του ακριβή αποτύπωση (ή την πρόσληψη της καμπυλοειδούς του αποτύπωσης).
Στο πλαίσιο αυτών των ιδεών, η Ιωάννα Ασσάνη έχει προχωρήσει ένα βήμα προς την αντίστροφη ανάλυση των διαδικασιών της εργασίας της, γιατί μετακινεί από την ανάλυση της πραγματοποιημένης εικόνας στις συνιστώσες της (που πιστοποιούν την επιπεδότητά της), στις συνθήκες κάτω από τις οποίες η εικόνα θα μπορούσε να ανασυστήσει τον χώρο ως δικό της στοιχείο που της ανήκει, πριν από την αναγνώριση και την πιστοποίησή του από το βλέμμα. Ήδη, οι εμπειρίες αυτών των διαδικασιών είναι ένα δημιουργικό άνοιγμα της Ασσάνη προς επόμενες, συστηματικές αναλύσεις, αυτής της πολύ σημαντικής ερευνητικής εργασίας.
Έκθεση «Καμπυλότητες – Curvatures» της Ιωάννας Ασσάνη
Εγκαίνια: Παρασκευή 8 Μαΐου 2015, ώρα 20:00
Διάρκεια: 8 Μαΐου – 10 Ιουνίου 2015
Επιμέλεια έκθεσης: Εμμανουήλ Μαυρομμάτης, ομότιμος καθηγητής Ιστορίας Τέχνης του Α.Π.Θ.
Γκαλερί ART ROOM του Propaganda Store: Ισαύρων 7, Πλατεία Ναβαρίνου, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 2314.005392, info@propagandask8.comhttps://www.facebook.com/PropagandaRollinCoStore?fref=ts

Πηγή: diastixo.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου